نشانه هاي بيماري لايم چيست؟
نشانه ها و علائم بيماري لايم بسيار متنوع است و در سطوح مختلفي نمود پيدا مي‌كند. از نشانه هاي اوليه‌ بيماري لايم مي‌توان به برآمدگي قرمزي اشاره كرد كه ناشي از گزيدگي است و بعد از چند روز هم خوب مي‌شود. البته ممكن است چنين علامتي بعد از گزيده شدن از سوي حشرات مختلف به‌وجود بيايد و لزوما نشانه‌ي بيماري لايم نيست، اما نشانه‌هاي ديگري وجود دارد كه ماه‌ها بعد از عفونت در بدن ايجاد مي‌شود:

بيماري لايم - نشانه ها

نشانه هاي اوليه
خارش:‌ ۳ تا ۳۰ روز بعد از گزيدگي، احتمال وجود قرمز شدن ناحيه‌ي عفوني‌شده وجود دارد. اين قرمز شدن به‌شكل دايره‌اي با يك نقطه در مركز آن، خودش را نشان مي‌دهد. خارش پوست، تحريك و حساسيت پوستي با علائمي موسوم به اِريتما ميگرانس (erythema migrans) شروع مي‌شود و كم‌كم با گذشت زمان طول ناحيه تحريك‌شده بيشتر مي‌شود و حتي به ۳۰ سانتي‌متر هم مي‌رسد. اريتما ميگرانس يكي از علائم بيماري لايم است و برخي از افراد، قرمزي و تحريك پوستي ناشي از آن را در بيش از يك نقطه از بدن‌شان مشاهده مي‌كنند.
علائم شبه آنفلونزا: ممكن است به‌همراه خارش و تحريك پوست، علائمي چون تب، لرز، خستگي، سردرد و بدن درد هم در فرد ديده شود.
نشانه هاي ثانويه
اگر نشانه هاي اوليه‌ي عفونت لايم پيگيري نشود، ممكن است در هفته‌ها و ماه‌هاي بعدي شاهد بروز نشانه‌هاي ثانويه‌ي جديدي باشيد:

ايجاد اريتما ميگرانس در ساير نقاط بدن؛
درد مفاصل و التهاب به‌ويژه در ناحيه‌ي زانوها به‌وجود مي‌آيد، اما درد مي‌تواند از مفصلي به مفصل ديگر هم منتقل شود.
مشكلات عصبي نيز ممكن است، هفته‌ها، ماه‌ها و حتي سال‌ها بعد از عفونت لايم در فرد ايجاد بشود. علاوه‌براين، امكان ايجاد التهاب در غشاي مغز (مننژيت) وجود دارد. فلج موقت يك سمت صورت (فلج بِل)، ضعف و بي‌حسي در اعضاي بدن و نقص در حركت ماهيچه‌ها از جمله مشكلاتي است كه در پي ابتلا به عفونت لايم ايجاد خواهد شد.
نشانه‌ها و علائم عفونتي كه باكتري بورليا مايوني ايجاد مي‌كند هم شامل موارد زير است:

تهوع و استفراغ؛
قرمزي پوستي كه روي پوست پخش شده است (قرمزي پوست در بيماري لايم معمولا به‌شكل دايره‌اي قرمز با مركز مشخص ديده مي‌شود، اما در اين مورد، اين دواير روي نواحي مختلفي پخش مي‌شوند).
علائمِ نه‌چندان شايع بيماري لايم از قرار زير هستند:

چندين هفته بعد از عفونت، در برخي از افراد، نشانه‌هاي زير ديده مي‌شود.

مشكلات قلبي مانند افزايش ضربان قلب؛ مشكلات قلبي به‌ندرت از چند روز يا چند هفته طولاني‌تر مي‌شوند؛
التهاب چشم؛
التهاب كبد (هپاتيت)؛
خستگي شديد.
چه موقع بايد به پزشك مراجعه كنيد؟
بيماري لايم - مراجعه به پزشك

اگر كنه پاسياه شما را گزيده و نشانه‌هاي بيماري لايم را در خود مي‌بينيد، به پزشك مراجعه كنيد. ولي يادتان باشد، موارد اندكي از افراد بر اثر گزش كنه پاسياه دچار بيماري لايم مي‌شوند. هر چقدر مدت تماس اين كنه با پوست بيشتر باشد، احتمال ابتلا به بيماري لايم هم افزايش پيدا مي‌كند. اگر مدت تماس كنه با پوست كمتر از ۳۶ تا ۴۸ ساعت باشد، احتمال ابتلا به لايم كم خواهد بود.

اگر احساس مي‌كنيد كه علائم و نشانه‌هاي بيماري لايم در شما وجود دارد، به‌ويژه اگر در منطقه‌اي زندگي مي‌كنيد كه اين بيماري شايع است، سريعا به پزشك مراجعه كنيد. هر چقدر زودتر به پزشك مراجعه كنيد، درمان مؤثرتر خواهد بود. حتي اگر علائم اوليه ناپديد شدند، باز هم به پزشك مراجعه كنيد. از بين رفتن نشانه‌ها به‌معناي اين نيست كه بيماري رفع شده است. اگر درمان بيماري لايم را به‌موقع پيگيري نكنيد، بيماري ماه‌ها و سال‌ها بعد از عفونت در بدن پخش مي‌شود و مشكلاتي نظير مشكلات در سيستم عصبي و ورم مفاصل ايجاد مي‌كند. كنه‌ها مي‌توانند ناقل بيماري‌هاي ديگري هم باشند. تب كنه كلرادو و بيبسيوسيس (babesiosis ) از جمله اين بيماري‌ها هستند.

علت ايجاد بيماري لايم چيست؟
در آمريكا، بيماري لايم در اثر باكتري بورلياي مايوني و بورگدورفري و با گزش كنه پاسياه و كنه گوزني ايجاد مي‌شود. اين كنه‌ها معمولا قهوه‌اي هستند و از تخم خشخاش بزرگ‌تر نيستند. به‌همين‌خاطر به‌سختي ديده مي‌شوند. براي ابتلا به بيماري لايم، كنه گوزني آلوده بايد شما را نيش بزند. پس باكتري از طريق نيش كنه وارد بدن مي‌شود و عفونت به خون راه پيدا مي‌كند. در بيشتر مواردي كه كنه عامل انتقال لايم به فرد است، ميزان تماس آن با بدن ۳۶ تا ۴۸ ساعت است. اگر ديديد كه كنه‌اي حالت بادكرده پيدا كرده است، ممكن است پاهاي بلندي داشته باشد و بتواند ميكروب را به بدن منتقل كند. پس سريعا آن را از بدن خود دور كنيد.

عوامل خطر در بيماري لايم چيست؟
بيماري لايم - عوامل خطر

محل زندگي شما، نوع شغلي كه داريد يا حضور در طبيعت برخي نواحي خاص، احتمال ابتلا به بيماري را افزايش مي‌دهد. مثلا:

اگر در مناطق جنگلي يا پر از علف و چمن به‌سر مي‌بريد، امكان تماس كنه با شما وجود خواهد داشت. پس كودكاني كه زياد در محوطه‌ي بيرونِ منزل بازي مي‌كنند يا بزرگسالاني كه كار و حرفه‌شان در محيط باز است، بيشتر از سايرين در خطر هستند. كنه‌ي گوزن در آمريكا در دو مرحله‌ي اول زندگي‌اش از موش‌ها و ساير جوندگان تغذيه مي‌كند. اين حيوانات خود عامل اوليه و مهمي در انتقال لايم هستند. اما كنه‌هاي بالغ، از گوزن دُم‌سفيد تغذيه مي‌كنند.
كنه به‌راحتي به پوست بدن مي‌چسبد. بنابراين اگر در محيط مشكوك به وجود كنه مثل جاهاي پرسبزه و علف هستيد با پوشيدن لباس آستين بلند و شلوار از خود و فرزندان‌تان محافظت كنيد و نگذاريد كه حيوانات خانگي‌تان زياد در ميان علف‌ها بگردند.
تا كنه روي پوست‌تان نشست، آن را از خود دور كنيد. اگر كنه مدت ۳۶ تا ۴۸ ساعت روي بدن‌تان بنشيند، باكتري مي‌تواند از طريق جريان خون وارد بدن‌تان بشود. اگر در طول ۲ روز بتوانيد از شر كنه خلاص بشويد، احتمال ابتلا به اين بيماري كاهش پيدا مي‌كند.
عوارض بيماري لايم
در‌صورتي‌كه لايم درمان نشود، امكان بروز موارد زير وجود دارد:

تورم مفصلي مزمن (ورم مفصل لايم)، به‌خصوص در ناحيه‌ي زانو؛
علائم عصبي مانند فلج صورت يا نوروپاتي؛
مشكلات و نواقص شناختي مانند اختلال در حافظه؛
بروز موارد غيرعادي در ريتم و ضربان قلب.
جلوگيري از لايم
بيماري لايم - جلوگيري

اصلي‌ترين راه جلوگيري از ابتلا به بيماري لايم، دوري از محيط‌هايي با علف‌هاي انبوه و بلند است. موارد احتياطي لازم براي پرهيز از ابتلا به اين بيماري به شرح زير است:

با پوشيدن كفشِ اندازه‌ي پا، جوراب، شلوار بلند، دستكش، بلوز آستين‌بلند و…، سعي كنيد مانع گزيدگي بدن‌تان شويد. از كنار علف‌هاي كوتاه انبوه يا خيلي بلند رد نشويد و مراقب حيوان خانگي‌تان هم باشيد.
از مواد دفع حشره استفاده كنيد و روي پوست خود و فرزندان‌تان از آنها بماليد. يادتان باشد كه اين مواد، شيميايي هستند و نبايد با دهان، دست‌ها و چشم‌ها تماس پيدا كنند. غلظت اين مواد بايد ۲۰ درصد يا بيشتر باشد. منظور موادي مانند دي. اي. اي. تي (DEET) است. مصرف اين مواد بايد مطابق دستورالعمل‌شان باشد تا خطري براي بدن به‌وجود نيايد.
سعي كنيد علف‌ها و چمن‌هاي باغ يا باغچه‌تان عاري از كنه باشد. هيزم‌ها را نيز در مناطق آفتاب‌گير نگهداري كنيد.
به‌محض اينكه از محيط‌هاي محتمل براي وجود كنه به خانه بازگشتيد، دوش بگيريد و سعي كنيد بدن خود و فرزندان‌تان را بررسي كنيد تا از عدم وجود كنه‌ها كه خيلي ريز هستند، مطمئن بشويد. از ليف و كيسه براي شستن تن استفاده كنيد.
يادتان باشد اگر يك بار دچار لايم شده باشيد، باز هم احتمال ابتلا وجود دارد.
كنه را با موچين و از قسمت دهان يا سرش بگيريد و از بدن دور كنيد. آن را فشار ندهيد و به‌محض اينكه آن را از خود دور كرديد، ناحيه‌اي را كه درمعرض كنه بوده، ضدعفوني كنيد.
درمان بيماري لايم
بيماري لايم - درمان

آنتي بيوتيك ها به درمان بيماري لايم كمك مي‌كنند. هر چقدر درمان زودتر شروع شود، بهبودي سريع‌تر حاصل خواهد شد.

آنتي بيوتيك‌ها
آنتي بيوتيك‌هاي خوردني، درمان‌هايي استاندارد براي سطوح اوليه‌ي بيماري لايم هستند. اين آنتي بيوتيك‌ها براي بزرگ‌سالان و كودكان بالاي ۸ سال، معمولا داكسي‌سايكلين هستند. براي كودكان كوچك‌تر، زنان شيرده و باردار و حتي ديگر بزرگ‌سالان هم از آموكسي‌سيلين و سفوروكسيم استفاده مي‌شود. دوره‌ي درمان با آنتي‌ بيوتيك ۱۴ تا ۲۱ روز و به‌زعم برخي ۱۰ تا ۱۴ روز است. هر دو مدت درمان، ظاهرا داراي اثربخشي يكسان هستند.

آنتي بيوتيك‌هاي داخل وريدي هم زماني استفاده مي‌شوند كه بيماري سيستم مركزي اعصاب را تحت تأثير قرار داده باشد. در اين مواقع، پزشك درمان آنتي بيوتيك داخل وريدي ۱۴ تا ۲۸ روزه را تجويز مي‌كند. اگرچه خلاص شدن از علائم بيماري با اين درمان كمي طولاني است، اما عفونت را از بين مي‌برد. عوارض اين درمان هم زياد است: اسهال مزمن، كاهش تعداد گلبول‌هاي سفيد خوني، تجمع يا ايجاد عفونت ساير ميكروارگانيسم‌ها در بدن كه ارتباطي با بيماري لايم ندارند.

بعد از درمان، عده‌ي اندكي از افراد، علائمي چون خستگي و درد ماهيچه دارند. علت بروز اين علائم بعد از درمان مشخص نيست و استفاده از آنتي بيوتيك‌هاي بيشتر فايده‌اي ندارد. بعضي متخصصان معتقدند كه برخي از افراد مبتلا به لايم، از قبل مستعدِ نشان دادن واكنش هاي خودايمني بوده‌اند و اين استعداد باعث بروز علائم اين‌چنيني در آنها مي‌شود. البته اين موضوع بايد بيشتر مطالعه شود.